Rizgarkirina Hiş Ji Mêtingerîyê

Di wêjeya Afrîkî De Sîyaseta Zimên

Ev pirtûka hêja, di projeya bi navê “1001/hezar û yek”ê ya Weşanxaneya Lîsê, wergera pirtûkên bîyanî bo kurdî, di rêza yekem da, hat weşandin. Çapa yekem di Hezîrana 2018an da der çû. Wergera pirtûkê ji Înglîzî bo kurdî ji alîyê mamoste Fexrîye Adsay ve hatiye kirin.

Romannûs, çîroknûs û şanonamenûsê Kenyayî Ngûgî wa Thiong’o, di 1938an da, li Limura, Kenyayê hatiye dunyayê. Li Zanîngeha Californiyayê profesorê zimanê Înglîzî û Wêjeya Berawirdî ye. Di pêşgotina xwe ya bo wergera kurdî wiha nivîsîye:
“Ew dersên ku bûn pirtûka bi navê ‘Rizgarkirina Hiş Ji Mêtingerîyê’, yekem car li Zelandaya Nû Zanîngeha Aucklandê di bin sernavê Sîyaseta Zimên Di Wêjeya Afrîkî de hat dayîn. Eywan her dem bi xwendekaran tijî bû û pêşîyê fakülte lê ber bi dawîyê ve, li derveyî zanîngehê û bajêr dersan bala Maorîyan û civatên din ên pasîfîkî kişand…” (Thiong’o, 2018:11)

Ji bo vê pirtûkê Îsmaîl BEŞÎKCÎyî jî pêşgotinek nivîsîye. Di pêşgotina xwe da wiha nivîsîye:
“Derdê esas ê vê nivîsê ev e, nabe ku wêjeya Afrîkî bi zimanê Îngilîzî û Frensî be. Bi zimanê Portugalî, Spanyolî hwd. Wêjeya Afrîkî nabe…”

Em bawer dikin ku edebîyatnas bi kîjan zimanî binivîsin xizmeta wî zimanî dikin. Wek ku Yaşar Kemalê esil kurd nikare bibe nivîskarek edebiyata kurdî, ew nivîskarê edebiyata tirkî ye. Heta bi awayek dibe alîkarê asîmîlasyonê û dikeve xizmeta dizîna çand û hunera dengbêjîya kurdî. Dîsa Selîm Berekatê bi esil kurd jî wisa xizmeta edebiyata erebî kiriye ku nivîskarên ereb jê ra gotine ku ew kesek wisa ye “mifteya zimanê erebî di berîka wî da ye.”

Ahmed KANÎ